Có thể nói sữa mẹ là nguồn cung cấp dinh dưỡng thiết yếu cho trẻ nhỏ trong suốt 12 tháng đầu đời. Trong đó canxi là một chất đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với trẻ. Với những đứa trẻ bình thường thì chỉ bú sữa mẹ là đủ canxi cần thiết cho sự phát triển mà không cần bổ sung thêm canxi từ bên ngoài. Vậy các mẹ đã biết Ăn gì để nhiều Canxi cho con bú hay chưa? Hay cùng tham khảo bài viết dưới đây để biết được nhóm các thực phẩm giàu canxi nhằm lên thực đơn đầy đủ dinh dưỡng mỗi ngày:
Mục lục:
Vai trò của Canxi đối với trẻ sơ sinh
Có thể bạn không biết trong cơ thể con người thì canxi chỉ chiếm khoảng 1,5-2% trọng lượng. Chất này tập trung chủ yếu ở trong xương và răng. Một số ít khác thấy có ở máu và dịch ngoại bào. Đây là một loại vi khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển ở con người, nhất là trẻ sơ sinh. Bởi nó tham gia cấu tạo nên xương và răng, là thành phần chính giúp xây dựng lên bộ khung xương cơ thể. Ngoài cấu tạo nên xương, răng thì canxi còn góp phần vào nhiều hoạt động sống khác như đông máu, dẫn truyền thần kinh, chức năng co cơ…
Khi không cung cấp đủ canxi cho trẻ có thể gây ra những ảnh hưởng xấu dưới đây:
- Còi xương, xương nhỏ, biến dạng, chậm lớn, lùn.
- Răng mọc chậm, mọc không đều, răng yếu, dễ bị gãy hoặc bị sâu răng.
- Hoạt động dẫn truyền thần kinh bị ức chế nên trẻ thường quấy khóc nhiều về đêm, ngủ hay bị giật mình. Thiếu nặng có thể dẫn đến rối loạn chức năng vận động.
Các mẹ có thể tìm thấy những dấu hiệu dưới đây cảnh báo về tình trạng thiếu canxi ở trẻ nhỏ là:
- Trẻ bị đổ nhiều mồ hôi, nhất là khi ngủ, gọi là mồ hôi trộm.
- Hay quấy khóc, giật mình vào ban đêm.
- Thiếu canxi trầm trọng thì trẻ sẽ bị còi xương, suy dinh dưỡng, lớn chậm, răng mọc chậm, không đều, yếu.
- Rụng tóc hình vành khăn sau gáy.
- Thường xuyên vặn mình và nôn trớ.
Để nói đến nguyên nhân gây thiếu canxi ở trẻ sơ sinh thì phải kể đến như trẻ bị thiếu oxy hoặc bị ngạt trong quá trình sinh, di chứng do thai nghén, không được tắm nắng thường xuyên dẫn đến thiếu vitamin D (vitamin này giúp cơ thể hấp thu canxi tốt hơn. Và một nguyên nhân khác chiếm tỷ lệ lớn nhất đó là do chế độ ăn thiếu canxi. Nhưng trẻ sơ sinh thường nguồn thức ăn bổ sung duy nhất chính là từ sữa mẹ. Nếu cơ thể người mẹ thiếu canxi thì nguồn canxi có trong sữa cung cấp cho con cũng sẽ bị thiếu hụt. Bởi vậy người mẹ đóng vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp đủ canxi cho con khi đang trong giai đoạn cho bú.
Nhu cầu Canxi của cơ thể mẹ trong giai đoạn cho con bú
Khi mang thai một lượng canxi không nhỏ từ trong cơ thể mẹ đã chuyển vào trong bào thai để tạo thành khung xương và hoàn thiện não bộ cho bé. Bởi vậy việc bổ sung canxi trong thời gian mang thai là điều cần thiết. Sau khi sinh trẻ cũng chỉ nhận nguồn các chất dinh dưỡng để phát triển thông qua sữa mẹ, trong đó có canxi. Kể cả trước, trong khi mang thai mẹ có bổ sung đủ canxi thì sau khi sinh vẫn cần bổ sung thêm. Thậm chí lượng canxi cần bổ sung lúc này còn cần phải cao hơn so với lúc mang bầu do cơ thể trẻ sơ sinh có sự phát triển rất lớn trong giai đoạn đó.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia Dinh dưỡng về phụ nữ đang cho con bú trong độ tuổi từ 19-50 tuối là từ 1000-1500 mg mỗi ngày. Có nhiều cách để bổ sung canxi khác nhau trong đó được áp dụng nhiều nhất đó là thông qua chế độ ăn uống và viên uống canxi. Việc kết hợp cân đối giữa hai phương pháp này sẽ giúp cho người mẹ đang trong quá trình cho con bú luôn luôn có đủ lượng canxi cần thiết trong sữa để cung cấp cho bé.
Mẹ ăn gì để nhiều Canxi cho con bú
Ăn gì để nhiều canxi cho con bú là câu hỏi được rất nhiều bà mẹ thắc mắc. Để con có thể có được lượng canxi đủ cho sự phát triển khoẻ mạnh trong những năm tháng đầu đời đòi hỏi canxi trong cơ thể mẹ cũng phải đầy đủ. Cách tốt nhất đó là bổ sung thông qua chế độ dinh dưỡng với nhóm các loại thực phẩm giàu canxi. Thức ăn là chúng ta ăn hàng ngày, nên cách bổ sung chủ động này đem lại hiệu quả rất tốt, vừa an toàn, không có tác dụng phụ nên được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị dành cho các bà mẹ đang cho con bú. Theo đó nhóm thực phẩm giàu canxi sẽ gồm có:
Nhóm các loại cá: Các chạch, cá hồi
Thực tế thì canxi có trong nhiều loại cá khác nhau. Nhưng so về hàm lượng vi khoáng này có trong các loại đó thì người ta thấy canxi trong các chách cao gấp 6 lần cá chép, và gấp hơn 10 lần bạch tuộc. Hơn nữa cá chạch các mẹ có thể ăn cả xương tuỳ theo cách chế biến nên rất tốt. Nhưng các mẹ cũng nên cẩn thận vì xương cá này rất cứng.
Còn với cá hồi thì ngoài canxi nó còn cung cấp omega-3 là một loại acid béo rất cần thiết cho sức khoẻ. Món cá hồi áp chảo hay cá hồi sốt cam có hương vị vô cùng thơm ngon được nhiều mẹ yêu thích. Việc thay đổi khẩu vị bằng những món ăn ngon miệng này sẽ giúp mẹ ăn nhiều hơn, sữa tốt hơn cho bé bú.
Nhóm động vật giáp xác: Cua đồng, tôm đồng
Nói đến nhóm nguyên liệu thực phẩm giàu canxi không thể không nhắc tới tôm và cua. Nhất là tôm, cua đồng có hàm lượng canxi nhiều hơn cả. Theo nghiên cứu thì tứ tự hàm lượng canxi có trong 100g trọng lượng các loại thực phẩm lần lượt là: Cua đồng 5.040mg, tôm, tép khô 2.000mg. Các mẹ hoặc thành viên trong gia đình có thể sử dụng hai loại thực phẩm này để chế biến những món canh ngon miệng phục vụ cho bữa ăn mùa hè nóng nực. Ngoài cung cấp canxi còn giúp làm mát cơ thể, kích thích khẩu vị ăn uống rất tốt.
Gợi ý một số món ăn như cua đồng nấu rau đay, chả cua đồng, cháo cua đồng, bún – bánh đa cua đồng, tôm khô sốt cà chua, canh tôm khô nấu bí đao, tôm khô rim thịt ba chỉ…
Nhóm rau xanh: Bông cải xanh, rau cải ngọt, rau dền
Rau xanh là nhóm thực phẩm không thể thiếu trong bữa ăn của những bà mẹ sau sinh. Bởi nó cũng cấp chất xơ, vitamin và nhiều nguồn chất dinh dưỡng khác. Nhưng với chủ ý bổ sung canxi cho người mẹ thì lựa chọn tốt nhất đó là bông cải xanh, rau cải ngọt hay rau dền. Nhóm thực phẩm này có nhiều canxi thậm chí còn hơn cả sữa công thức. Cách chế biến tốt nhất cho sức khoẻ các mẹ trong giai đoạn này đó là luộc. Tốt nhất là nên ăn cả nước sẽ đem đến hiệu quả hấp thu canxi tốt hơn. Ngoài ra còn có rau chân vịt, cải thìa, cải xoăn…
Nhóm các loại hạt: Hạnh nhân, đậu xanh
Trong nhóm thực phẩm giàu canxi thì các loại hạt chiếm vị trí top đầu. Muốn bổ sung nhiều canxi thì các bà mẹ không nên bỏ qua nhóm thực phẩm này. Người ta nói rằng trong 100g hạnh nhân có chứa tới 264mg canxi. Hơn nữa nhóm thực phẩm này còn chứa nhiều loại chất béo có lợi, các loại viatmin và khoáng chất thiết yếu cho sức khoẻ. Hạnh nhân được xếp đứng đầu trong danh sách các loại hạt có giá trị tốt nhất về dinh dưỡng.
Ngoài ra còn có hạt đậu nành cũng chứa canxi và các isoflavonoid có tác dụng tăng cường sức mạnh của xương, ngăn ngừa tình trạng loãng xương. Còn có đậu, hạt mè, hướng dương, hạt điều, óc chó… cũng là lựa chọn tốt.
Nhóm trái cây: Sung khô, cam
Đứng đầu trong nhóm các trai cây có nhiều canxi nhất là sung khô và cam. Đầu tiên là sung khô, quả này rất giàu chất chống oxy hoá, chất xơ và đồng thời có nhiều canxi. Trong 28g quả này thì cung cấp đến 5% nhu cầu canxi hàng ngày cho các bà mẹ đang cho con bú. Hơn nữa trong quả này có chứa một hàm lượng kali và vitamin K đáng kể.
Quả cam cũng là một loại quả quen thuộc trong đời sống thường ngày mà có chứa nhiều canxi. Bên cạnh đó nó còn cung cấp thêm vitamin C nhằm tăng cường sức đề kháng. Vitamin này cũng tạo độ acid dạ dày để hấp thụ canxi được tốt hơn.
Nhóm đồ uống: Sữa
Sữa là một thực phẩm thiết yếu có hàm lượng các chất dinh dưỡng dồi dào, nhất là canxi và vitamin D, có cả các chất khác như protein, vitamin A, vitamin B12, carbohydrate… Các mẹ sau khi sinh có thể lựa chọn sử dụng các loại sữa bò, sữa dê hoặc sữa công thức giàu vitamin D để uống mỗi ngày. Ngoài ra các chế phẩm của sữa như sữa chua, phô mai…
Một số loại thực phẩm khác
Một số loại thực phẩm khác cũng giàu canxi và gợi ý cách chế biến của nó như:
- Đậu phụ: Đậu phụ kho thịt ba chỉ, đậu phụ hấp trứng và tôm khô, đậu phụ rán nhồi thịt sốt cà chua, canh đậu phụ rong biển, canh đậu phụ nấu thịt gà…
- Nấm hương khô: nấm hương nấu canh rau củ, nấm hương om trứng cút, gà hầm nấm hương…
- Rong biển: Canh rong biển thịt bò, chè đậu xanh rong biển, cơm cuộn rong biển, salad trộn rong biển, trứng chiên cuộn rong biển…
- Lòng đỏ trứng vịt, trứng gà: Trưng chiên thịt băm, trúng luộc, trứng ốp la,…
- Khoai lang: Khoai lang nướng, luộc, chè khoai lang…
Mẹ đang cho con bú có cần bổ sung canxi
Việc bổ sung canxi thông qua ăn uống là một cách tự nhiên và an toàn nhất đối với cơ thể người mẹ. Nhưng cơ thể mỗi người sẽ có sự hấp thu khác nhau đối với các chất dinh dưỡng đến từ thức ăn. Có người hấp thu tốt thì chỉ cần canxi nạp vào qua đường tiêu hóa là đủ, còn người hấp thu kém thì cần chủ động hơn để kết hợp với các phương pháp khác. Phương pháp hữu hiệu nhất thường được áp dụng đối với trường hợp ăn uống không thể bổ sung lượng canxi cần thiết đó là uống canxi. Trong trường hợp này tốt nhất mẹ nên hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để có lời khuyên tốt nhất cho sức khỏe.
Canxi có ở dạng viên nén, viên sủi hay dạng lỏng. Tốt nhất các mẹ nên chọn loại canxi nào có kết hợp với cả vitamin D để tăng cường hiệu quả. Khi uống canxi cũng nên uống vào buổi sáng, sau khi uống không nên nằm hay ngồi mà phải đi lại, vận động để tránh tình trạng lắng đọng canxi tại thận. Đây là một trong những nguyên nhân gây sỏi thận ở nhiều người.
>>>Xem thêm
- Ăn Đu Đủ hàng ngày có Tốt không
- Mách bạn 3 loại thuốc lợi sữa giúp sữa luôn thơm và đặc sánh
- 10 thực phẩm bổ sung cho trẻ thiếu sắt
Những lưu ý cho mẹ khi bổ sung Canxi
Như đã nói ở trên thì Canxi là một chất đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ những năm tháng đầu đời. Khi này nguồn cung cấp canxi cho cơ thể trẻ có nguồn lớn nhất đến từ sữa mẹ. Bởi vậy mẹ cũng cần bổ sug Canxi một cách đầy đủ bằng nhiều phương pháp khác nhau, trong đó quan trọng nhất là ăn uống. Nhưng khi này các bà mẹ cần lưu ý những điều dưới đây:
- Việc bổ sung canxi qua đường ăn uống là phương pháp tự nhiên, an toàn có thể thực hiện được ở hầu hết các bà mẹ mà không có chống chỉ định. Nhưng để không bị chán ăn, các mẹ hãy thường xuyên thay đổi các món ăn để khẩu vị thêm phong phú, có được nhiều chất dinh dưỡng khác trong sữa cho trẻ bú.
- Như đã nói ngoài việc ăn uống còn nhiều cách để bổ sung canxi khác. Nhưng chúng ta phải lưu ý nếu dùng canxi đường uống không nên dùng cùng liệu trình với bổ sung sắt bởi sẽ làm giảm hấp thu canxi trong cơ thể.
- Ăn nhiều loại trái cây, rau củ giàu chất xơ để mẹ bầu không bị táo bón khi chủ động bổ sung canxi.
- Ngoài ra cũng cần uống thêm nhiều nước. Ngày uống ít nhất từ 1,5-2 lít nước.
- Hạn chế việc sử dụng các loại thực phẩm như bia, rượu, trà hay cà phê vì sẽ làm giảm hấp thu canxi trong cơ thể.
- Ngoài bổ sung canxi thì mẹ cũnh cần bổ sung thêm vitamin D qua đường uống, tắm nắng sớm… Vì vitamin này giúp cơ thể hấp thu và chuyển hóa canxi tốt hơn.
Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi Ăn gì để nhiều canxi cho con bú. Việc bổ sung canxi thông qua các loại thực phẩm giàu canxi là việc làm vô cùng cần thiết và quan trọng nhằm giúp cho cả mẹ và bé phòng ngừa sự thiếu hụt canxi. Khi bổ sung đầy đủ cơ thể mẹ sẽ phòng được các triệu chứng như đau lưng, đau nhức cơ, loãng xương… Còn bé sẽ phát triển tốt hệ xương, răng và thần kinh, tạo điều kiện phát triển tốt nhất cho bé trong những năm tháng đầu đời.
