Nhiệt miệng là một tình trạng thường gặp, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu và đau đớn. Nhiệt miệng là do sự rối loạn của hệ miễn dịch, gây ra các vết loét nhỏ trên niêm mạc miệng. Nguyên nhân của nhiệt miệng có thể là do ăn uống không điều độ, nhiễm khuẩn, stress, dị ứng, thiếu vitamin… Triệu chứng của nhiệt miệng là sưng đỏ, đau rát, khó ăn uống và nói chuyện. Nếu không được điều trị kịp thời, nhiệt miệng có thể gây ra các biến chứng như viêm nhiễm, xơ hóa niêm mạc, ung thư miệng… Vậy khi bị nhiệt miệng làm thế nào để tránh gặp các vấn đề trên mà lại tiện. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn các cách chữa nhiệt miệng tại nhà hiệu quả và an toàn.
Mục lục:
Người bị nhiệt miệng là do đâu?
Nhiệt miệng là một tình trạng viêm niêm mạc miệng, gây ra các vết loét nhỏ, đau rát và khó chịu. Nhiệt miệng có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong miệng, như lưỡi, môi, nướu, vòm họng… Nhiệt miệng thường tự khỏi sau một tuần, nhưng có thể tái phát nhiều lần. Nguyên nhân bị nhiệt miệng không được biết chắc chắn, nhưng có thể liên quan đến một số yếu tố sau:
– Vết thương trong miệng: Đánh răng quá mạnh, cắn vào má, tai nạn thể thao, phẫu thuật nha khoa… có thể gây tổn thương niêm mạc miệng và dẫn đến nhiệt miệng.
– Dị ứng hoặc nhạy cảm: Một số người có thể bị dị ứng hoặc nhạy cảm với một số loại thức ăn, kem đánh răng, nước súc miệng hoặc chất bảo quản. Điều này có thể kích thích niêm mạc miệng và gây nhiệt miệng.
– Thiếu vitamin hoặc khoáng chất: Thiếu vitamin B12, axit folic, sắt hoặc kẽm có thể làm giảm khả năng phòng vệ của niêm mạc miệng và làm cho nó dễ bị viêm. Ngoài ra, thiếu vitamin C cũng có thể gây ra bệnh scorbut, một tình trạng gây ra các vết loét trong miệng.
– Thay đổi hormone: Thay đổi hormone trong thời kỳ dậy thì, kinh nguyệt, mang thai hoặc mãn kinh có thể làm cho niêm mạc miệng nhạy cảm hơn và dễ bị viêm. Điều này có thể giải thích tại sao phụ nữ hay bị nhiệt miệng hơn nam giới.
– Stress: Stress có thể làm giảm hệ miễn dịch và làm cho cơ thể dễ bị nhiễm trùng. Stress cũng có thể làm cho người bị nhiệt miệng cảm thấy đau hơn và khó chịu hơn.
– Đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra nhiệt miệng. Tuy nhiên, còn có một số nguyên nhân khác như: nhiễm trùng vi khuẩn, virus hoặc nấm; hội chứng Stevens-Johnson; bệnh Behçet; bệnh Crohn; bệnh celiac; HIV/AIDS…
Nếu như bạn thấy triệu chứng khó chịu và chưa tìm được nguyên nhân thì bạn nên đi khám bác sĩ để xác định chính xác nguyên nhân của nhiệt miệng và được điều trị phù hợp.
Bị nhiệt miệng làm thế nào cho mau khỏi?
Bị nhiệt miệng làm thế nào? Là câu hỏi phổ biến với người dân ta do văn hóa và môi trường sống nên người dân Việt ai cũng từng có lần bị nhiệt miệng. Và để chấm dứt nỗi lo này tôi sẽ giới thiệu các cách chữa nhiệt miệng tại nhà an toàn và hiệu quả:
– Súc miệng bằng nước muối: Nước muối có tác dụng khử trùng, làm sạch và giảm viêm cho vết loét. Bạn có thể pha một muỗng cà phê muối vào một ly nước ấm và súc miệng trong 15-30 giây rồi nhổ ra. Lặp lại quá trình này vài lần mỗi ngày cho đến khi vết loét lành. Nước muối có tác dụng kháng khuẩn và làm khô vết loét, giúp giảm đau và ngăn ngừa nhiễm trùng.
– Súc miệng bằng giấm táo: Bạn có thể pha giấm táo bằng cách hòa tan 2 thìa cà phê giấm táo vào 1 ly nước lạnh. Bạn nên súc miệng bằng giấm táo 2 lần mỗi ngày, vào buổi sáng và buổi tối. Giấm táo có chứa axit acetic, một chất có khả năng diệt khuẩn và gia tăng lợi khuẩn trong miệng, giúp cân bằng độ pH và làm lành vết loét.
– Dùng bột nghệ và mật ong: Bạn có thể trộn bột nghệ và mật ong với tỷ lệ 1:1 để tạo thành một hỗn hợp sệt. Bạn nên thoa hỗn hợp này lên vết loét 3-4 lần mỗi ngày, để trong khoảng 15-20 phút rồi súc miệng bằng nước sạch. Ghệ có chứa curcumin, một chất có tác dụng kháng viêm và chống oxy hóa, giúp giảm sưng và đau. Mật ong có chứa hydrogen peroxide, một chất có khả năng khử khuẩn và kích thích mô phát triển, giúp làm lành vết loét.
– Ăn sữa chua: Bạn có thể ăn sữa chua không đường hoặc ít đường để chữa nhiệt miệng. Bạn nên ăn sữa chua ít nhất 2 lần mỗi ngày, vào buổi sáng và buổi chiều. Sữa chua có thể giúp chữa nhiệt miệng do nhiễm khuẩn HP, một loại vi khuẩn gây viêm loét dạ dày và ruột. Sữa chua có chứa các lợi khuẩn, như Lactobacillus acidophilus và Bifidobacterium bifidum, giúp tiêu diệt vi khuẩn HP và cải thiện sức khỏe tiêu hóa. Khi ăn sữa chua, bạn cần lưu ý chọn loại sữa chua có chứa sống các lợi khuẩn, không quá ngọt hoặc chua, không quá lạnh hoặc nóng.
– Dùng bã chè khô: Bạn có thể làm khô bã chè bằng cách phơi nắng hoặc sấy trong lò vi sóng. Bạn nên dùng bã chè khô để áp lên vết loét 3-4 lần mỗi ngày, để trong khoảng 10-15 phút rồi súc miệng bằng nước sạch. Chè khô có chứa hoạt chất tanin, một chất có tác dụng làm se vết loét, giúp giảm đau và ngăn ngừa nhiễm trùng.
– Dùng dầu dừa: Dầu dừa có chứa axit lauric, một chất kháng khuẩn, kháng viêm và làm dịu vết loét hiệu quả. Bạn có thể lấy một ít dầu dừa và thoa lên vết loét bằng tay hoặc bằng bông gòn. Làm điều này 3-4 lần mỗi ngày để giảm đau rát và tăng tốc quá trình lành vết loét.
– Ngậm nước súc miệng chuyên dụng: Bạn có thể mua các loại nước súc miệng có công dụng điều trị nhiệt miệng tại các nhà thuốc hoặc siêu thị, như Oracare, Bactidol, Colgate Plax… Bạn nên súc miệng bằng nước súc miệng này theo hướng dẫn trên bao bì hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Khi sử dụng nước súc miệng chuyên dụng, bạn cần lưu ý không nuốt nước súc miệng, không sử dụng quá liều lượng và thời gian quy định, không sử dụng chung với các loại nước súc miệng khác.
– Sử dụng baking soda: Baking soda là một chất kiềm có tác dụng cân bằng độ pH trong miệng và ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn. Bạn có thể pha một muỗng cà phê baking soda vào một ly nước ấm và súc miệng giống như nước muối. Hoặc bạn có thể trộn baking soda với ít nước để tạo thành một hỗn hợp dẻo và thoa lên vết loét.
– Uống trà giải nhiệt: Bạn có thể uống các loại trà có tác dụng giải nhiệt cho cơ thể, như trà xanh, trà bạc hà, trà lá sen… Bạn nên uống trà giải nhiệt 2-3 lần mỗi ngày, vào buổi sáng, buổi chiều và buổi tối. Trà giải nhiệt có thể giúp hỗ trợ điều trị nhiệt miệng do ăn uống không điều độ, gây nóng trong người và khó tiêu. Khi uống trà giải nhiệt, bạn cần lưu ý không uống quá nóng hoặc quá lạnh, không uống quá đậm hoặc quá loãng, không uống quá nhiều.
– Dùng trà hoa cúc: Bạn có thể pha trà hoa cúc bằng cách cho 1-2 muỗng cà phê hoa cúc khô vào 1 ly nước sôi. Bạn nên uống trà hoa cúc 2-3 lần mỗi ngày, vào buổi sáng, buổi chiều và buổi tối. Trà hoa cúc có công dụng làm mát gan, thanh nhiệt, giảm đau và viêm. Trà hoa cúc có thể giúp chữa nhiệt miệng do stress, căng thẳng hoặc do rối loạn tiêu hóa. Khi uống trà hoa cúc, bạn cần lưu ý không uống quá nóng hoặc quá lạnh, không uống quá đậm hoặc quá loãng, không uống quá nhiều.
Những lưu ý cần thiết để không tái phát nhiệt miệng
Để phòng ngừa nhiệt miệng tái phát, bạn nên lưu ý một số điều sau:
– Giữ vệ sinh miệng sạch sẽ, đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, súc miệng bằng nước muối hoặc nước súc miệng chuyên dụng. Việc này giúp loại bỏ các mảnh thức ăn và vi khuẩn gây nhiệt miệng . Bạn nên chọn bàn chải lông mềm, kem đánh răng không chứa lauryl sulfate natri và nước súc miệng không chứa cồn để tránh kích thích vết loét.
– Ăn uống điều độ, tránh các thực phẩm gây nóng trong người và khó tiêu, như dầu mỡ, đồ cay, đồ chua, đồ ngọt, cà phê, trà… Những thực phẩm này có thể gây kích ứng niêm mạc miệng và làm tăng độ axit trong dạ dày, gây viêm loét . Bạn nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi hoặc uống các loại nước ép tự nhiên để bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, như vitamin B, vitamin C, kẽm, sắt… Những vitamin và khoáng chất này giúp tăng cường hệ miễn dịch và làm lành vết loét .
– Tăng cường hệ miễn dịch bằng cách tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, giảm stress và tránh hút thuốc lá. Hệ miễn dịch yếu là một trong những nguyên nhân gây nhiệt miệng . Khi hệ miễn dịch yếu, cơ thể khó chống lại các vi khuẩn và virus gây bệnh. Tập thể dục, ngủ đủ giấc và giảm stress giúp cải thiện tâm trạng, tăng khả năng chống oxy hóa và kháng viêm của cơ thể. Hút thuốc lá không chỉ gây kích ứng niêm mạc miệng mà còn làm suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ ung thư miệng .
– Hạn chế tổn thương miệng bằng cách không đánh răng quá mạnh, không ăn quá nhanh hoặc quá nóng. Những hành động này có thể gây trầy xước niêm mạc miệng và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập . Nếu bạn sử dụng các dụng cụ chỉnh hình nha khoa, bạn nên kiểm tra và điều chỉnh để tránh gây trầy xước niêm mạc miệng. Bạn cũng nên tránh nhai kẹo cao su hoặc móng tay để không làm tổn thương vết loét.
– Nếu bạn bị nhiệt miệng do các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa hoặc hệ miễn dịch, bạn nên đi khám và điều trị kịp thời để ngăn ngừa biến chứng. Một số bệnh lý có thể gây nhiệt miệng hoặc làm nặng thêm tình trạng nhiệt miệng là viêm loét dạ dày, viêm ruột, bệnh Crohn, bệnh celiac, bệnh Behçet, bệnh HIV… Khi đi khám, bạn nên nói rõ với bác sĩ về các triệu chứng, thói quen ăn uống và sử dụng thuốc của mình để được chẩn đoán và điều trị chính xác.
Nhiệt miệng là một tình trạng khó chịu và đau đớn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nhiệt miệng có thể được điều trị tại nhà bằng các cách đơn giản và hiệu quả, như súc miệng bằng nước muối, giấm táo, dùng bột nghệ và mật ong, ăn sữa chua, dùng bã chè khô, dùng dầu dừa, ngậm nước súc miệng chuyên dụng, uống trà giải nhiệt, dùng trà hoa cúc… Những cách này giúp kháng khuẩn, kháng viêm, làm se và làm lành vết loét. Tuy nhiên, khi sử dụng các cách này, bạn cần lưu ý về liều lượng, thời gian và tình trạng sức khỏe của mình. Ngoài ra, bạn cũng nên phòng ngừa nhiệt miệng bằng cách giữ vệ sinh miệng, ăn uống điều độ, tránh các thực phẩm gây nóng trong người và khó tiêu. Nếu nhiệt miệng kéo dài hoặc tái phát nhiều lần, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
